انسان ها برای اینکه روز های خود را بتوانند نشانه گذاری کنند اقدام به ایجاد مفهومی به نام تقویم کردند.
پیدایش تقویم زمانی ایجاد شد که انسان ها نیاز به یادآوری روزی خاص برای خود را احساس کردند؛ مثلا ماندگار بودن تاریخ تولد و مرگ ، تاریخ های مهم و قرار های مهم بین قوم ها ، که ایجاد کننده تاریخچه تقویم شد.
شاید اولین بار شمردن روز ها در بین انسان ها مرسوم بود اما با پیشرفت انسان ها و آشنایی با ...
تاریخچه تقویم
انسان ها برای اینکه روز های خود را بتوانند نشانه گذاری کنند اقدام به ایجاد مفهومی به نام تقویم کردند.
پیدایش تقویم زمانی ایجاد شد که انسان ها نیاز به یادآوری روزی خاص برای خود را احساس کردند؛ مثلا ماندگار بودن تاریخ تولد و مرگ ، تاریخ های مهم و قرار های مهم بین قوم ها ، که ایجاد کننده تاریخچه تقویم شد.
شاید اولین بار شمردن روز ها در بین انسان ها مرسوم بود اما با پیشرفت انسان ها و آشنایی با علوم مختلف، مفهوم تقویم به وجود آمد.
امروزه تقویم های زیادی در جهان وجود دارد.
ازجمله این تقویم ها
- تقویم میلادی
- تقویم هجری شمسی
- تقویم هجری قمری
- تقویم مایا
- و...
که هر کدام از تقویم ها داری مبدا و دلیلی می باشند.
بیشترین تقویمی که در جهان امروزه مرسوم است تقویم میلادی ست که به علت اینکه اکثر ملت های جهان دارای آیین مسحیت می باشند، پیرو این دین می باشند. زیرا مبدا این تقویم تولد حضرت عیسی مسیح می باشد. تا به امروز 2014 سال نیز از این تاریخ گذشته است.
تقویم هجری قمری نیز در بین بیشتر کشور های مسلمان و عرب زمان مرسوم می باشد که مبدا آن هجرت پیامبر اسلام از مکه به مدینه می باشد.
اما کامل ترین تقویم در دنیا تقویم هجری شمسی می باشد که اصول شمارش آن بر اساس فصل ها و چرخش زمین به دور خورشید می باشد که می توانید بهترین راه برای شمارش روز ها باشد. که پیدایش آن نیز توسط ستاره شناسان آرایی و یونانی ایجاد شده و مورد استفاده برای تقویم های کشور های آنها قرار گرفته است.
تاریخ گاهشماری ایرانی یا تقویم ایرانی به بیش از چهارهزار سال پیش بازمیگردد. با گذر زمان و در طول تاریخ گاهشماری ( عبارت فارسی معادل تقویم ) در ایران تغییرات زیادی در خودش دیدهاست.
یافتهها نشان میدهد که تقویم در ایران از تقویم بابلی٬ که تقویم خورشیدی-مهی بود ریشه گرفتهاست. اما ایرانیان نظام خورشیدی را برای گاهشماریها بکار بردند. حدود ۲۵۰۰ سال پیش، یعنی بعد از میلاد زرتشت و شکلگیری حکومت هخامنشیان، گاهشماری در ایران تغییراتی کرد. با گسترش آیین زرتشت٬ گاهشماری زرتشتی در ایران رسمیت یافت. تغییرات تقویم در طول دوره پیشاز اسلام٬ ادامه یافت و با ورود اسلام به ایران٬ برای قرنها گاهشماری قمری در کنار گاهشماری خورشیدی کاربرد داشت. با توجه به نیاز اجتماعی و اقتصادی جامعه و همچنین پیشرفت علوم در دوره اسلامی٬ دانشمندان ایرانی زیادی دست به مطالعه و اصلاح گاهشماری زدند. خیام با ارائه گاهشمار جلالی که دقیقترین نظام گاهشماری خورشیدی است٬ گام بزرگی در این راستا برداشت. در ادامه دوره اسلامی نیز گاهشماری ایرانی با دگرگونیهای زیادی روبرو بود و انواع نظامهای گاهشماری بصورت گسترده یا محدود در ایران کاربرد داشت. در در ابتدای قرن چهاردهم هجری خورشیدی٬ گاهشماری رسمی ایران که یکی از پیشرفتهترین و دقیقترین و منظمترین نظامهای تقویم است٬ با تصویب مجلس شورای ملی ایران کاربرد سراسری یافت.
تقویم دوره هخامنشی
نوشتار فارسی اصلی: گاهشماری پارسی قدیم
تقویم رایج در اوایل حکومت شاهنشاهی هخامنشیان به نام گاهشماری پارسی قدیم یا فرس هخامنشی معروف بودهاست. کتیبههای باقی مانده از داریوش بزرگ در کوه بیستون در کرمانشاه و سایر فرمانهای شاهان هخامنشی ما را از تقویم رسمی امپراتوری ایران و چگونگی اصول زمان سنجی در آن روزگار آگاه میسازد. متن این کتیبهها و محتوای فرمانها نشان میدهد که ایرانیان قدیم سال را به دوازده ماه تقسیم میکردند و فصول را میشناختند.
روایت است که داریوش بزرگ دو نفر ستارهشناس نامدار کلدانی به نامهای نبوریمنو و کیدینوس را جهت اصلاح این تقویم به ایران دعوت کرد و ایشان با آشنایی به دانش نجوم یک سال شمسی را برابر با ۳۶۵ روز و ۶ ساعت و ۱۵ دقیقه و ۴۱ ثانیه معین نمودند. به احتمال قوی سال و ماه ایرانیان را با اصول سال و ماه بابلی تنظیم کردند. این تقویم که قدیمیترین نمونه زمانسنجی در ایران است, تا زمانی که گاهشماری زرتشتی در ایران گسترش یافت٬ تقویم رسمی کشور بودهاست. بر اساس متون گلی تخت جمشید احتمال داده میشود که آغاز سلطنت هر پادشاهی٬ مبدا تاریخی هر دوره گاهشماری محسوب میشدهاست. آغاز سال با آغاز پاییز و برگزاری جشن میتراکانا مقارن بود که بعدها جشن مهرگان جایگزینش شد. سال به چهار فصل سه ماهه تقسیم میشد و هر ماه ۳۰ روز بودهاست.
تقویم زرتشتی
بعد از پادشاهی داریوش بزرگ٬ گاهشماری زرتشتی در ایران گسترش یافت. این گاهشماری تقویم دینی مزدیسنا و یا گاهشماری اوستایی نیز نامیده میشود. واحدهای تقسیم زمان این گاهشماری مانند روز٬ برج٬ فصل و سال در این گاهشماری٬ بر اساس باورها٬ آیینها و اسطورههای مذهبی زرتشتی است و بنابر نیازهای دینی زرتشتی و انجام مراسم و فرایض دینی زرتشتیان بنا شدهاست.
شما می توانید با کلیک بر روی عبارات ذیل وارد صفحه دانلود تقویم مورد نظر شوید و تقویم سال مورد نظر هجری شمسی را دانلود و مشاهده نمایید.